Có thể nói chó là loài vật gần gũi nhất của loài người , và đồng thời cũng là bạn đồng hành lâu đời nhất của nhân loại . Tuy được xem là bạn, nhưng loài người đâu phải lúc nào cũng chơi đẹp với loài chó đâu . Sự phân biệt đối xử này cũng còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố chẳng hạn như hoàn cảnh kinh tế gia đình , và phong tục tập quán của từng quốc gia . Nói chung thì các xứ Tây phương họ rất quý trọng chú cẩu . Tác giả chưa bao giờ thấy 1 quốc gia Âu Mỹ nào cho phép làm thịt chó để bán như trường hợp tại Việt Nam , Đại Hàn, Trung Quốc và tại 1 số quốc gia khác ở Á châu. Ăn thịt chó là vấn đề mà các nước Tây phương tối kỵ . Họ xem việc này như một hành động dã man , nhưng mỗi quốc gia đều có nền văn hóa và tập tục ăn uống riêng biệt của nó cho nên không thể phán xét người khác và bắt họ phải giống mình được .
Chó có nguồn gốc từ đâu?
Người ta đoán rằng Chó ngày nay được gia súc hóa tại Á châu từ 15.000 năm về trước . Qua nhiều xét nghiệm khoa học và đối chiếu mitochondrial DNA của rất nhiều giống chó trên thế giới ,các nhà khoa học đều cho rằng về phương diện di truyền học , chó đã xuất phát từ chó sói Đông Á . Các cuộc khai quật khảo cổ tại Nam Mỹ cũng đưa ra kết luận tương tự và đã đánh tan giã thuyết nói rằng chó sói xám ở Bắc Mỹ là tổ tiên của chó hiện tại . Cách nay 14.000 năm , lục điạ Mỹ Châu và lục địa Á châu đã dính liền nhau ở Bắc cực , nơi mà ngày nay là eo biển Behring . Nhờ địa hình như thế nên 1 số chó vào thời đó đã theo chân dân Á châu từ Sibérie sang định cư tại vùng Alaska, và theo thời gian chúng lần lần lan xuống miền Nam châu Mỹ .
Chó rất thông minh
Tuy về mặt sinh học, chó rất khác biệt với loài người , nhưng nhờ sống bên cạnh người cã chục ngàn năm rồi , nên dần dần đã đắc thụ được 1 ít năng khiếu để đoán biết và hiểu được phần nào ý tưỡng của chúng ta . Các nhà khoa học đều cho biết rằng chó còn thông minh hơn cã khỉ chimpanzé nữa .Qua cử chĩ, qua nét mặt , tiếng nói, giọng nói và qua thái độ của chúng ta chó có thể đoán hiểu là chúng ta muốn gì , đang vui , buồn hay đang tức giận 1 chuyện gì đó . Sự thông minh cũng rất thay đổi tùy theo giống chó. Có những giống rất thông minh , mau hiểu , và dể dạy , nhưng ngược lại cũng có những giống chó kém thông minh hơn . Cách thức và phương pháp chúng ta áp dụng để dạy chó quyết định phần nào sự phát triển tính thông minh của con vật. Chó càng nhỏ tuổi càng dể dạy hơn chó đã quá lớn y như đối với trẽ em vậy .
Nuôi chó để làm gì ?
Trước hết là nuôi chó để giữ nhà ,hoặc để giữ kho hàng . Hể có ai đến là nó sủa loạn lên . Tại nhiều quốc gia người ta nuôi chó để giúp họ lúc chăn dắt đàn bò hay đàn cừu. Chó còn giúp con người trong lúc đi săn. Lý do thường được đề cập đến là nuôi chó để cho có bạn,và để bớt cảm thấy cô đơn trong cuộc sống . Tại Âu Mỹ , chó đã trở thành 1 thành viên trong gia đình. Có người thích nuôi chó vì nó chỉ biết vâng lời chớ không biết cãi lại . Ngày nay chó được sử dụng trong khoa thú vật trị liệu trong những trung tâm nuôi dưỡng người già . Chỉ việc vuốt ve con chó cũng làm não tiết ra hormone serotonine là chất làm chúng ta sảng khoái , đồng thời giảm bớt hormone cortisol, là hormone gây stress , vì vậy giúp làm hạ áp huyết, bớt căng thẳng tinh thần và tìm được nguồn an ủi . Chó Labrador hướng dẩn người khiếm thị , chó Husky kéo xe trượt tuyết ở vùng Bắc cực . Cũng có trường hợp chó được huấn luyện đặc biệt nên có thể báo động khi chủ nó sắp bị động kinh (epilepsy) , sắp bị bất tĩnh vì bệnh tim hoặc có những vấn đề sức khỏe này nọ khác xảy ra bất ngờ ? Trong quyển The Healing Power of Pets, Bs Marty Becker cho biết có trường hợp chó đánh hơi và phát hiện ra được cả bệnh cancer thận ở người chủ ( ?)mà trước đó các bác sĩ điều trị đã sơ sót không chẩn đoán ra . Cảnh sát và quân đội tại nhiều quốc gia sử dụng chó để tìm chất nổ, phát hiện địa dạo, nơi ẩn trốn của trộm cướp khủng bố , để giải tán biểu tình, để tìm kiếm người bị mất tích trong những trận thiên tai, động đất hoặc tuyết chùi. Tại Canada , giống chó nhỏ con Beagle được Cơ quan Kiễm Tra Thực Phẩm sử dụng để kiểm soát thịt thà cá mắm hoa quả nhập bất hợp pháp tại các phi trường và cũng không quên là chó rất đắc lực và hữu hiệu trong việc phát hiện ra cần sa ma túy giấu trong hành lý . Chó được dùng trong các thí nghiệm y khoa và dược phẩm . Chó từng được phóng lên không gian . Chó cũng là nghệ sĩ có hạng trong những gánh xiệc . Chó cũng đã từng đóng phim . Chó cũng được dùng để chạy đua và để thi đấu cắn lộn giúp dân có máu đỏ đen bắt độ và sát phạt lẩn nhau .Tại 1 vài quốc gia vừa mới thoát cảnh nghèo đói , nuôi chó kiễng là 1 cái mốt học làm sang của nhiều người lắm tiền thừa bạc . Có nơi có cả kỹ nghệ chăn nuôi chó thịt chẳng hạn như chó giống St Bernard được nhập vào Trung quốc để dùng vào việc lai giống với các dòng chó địa phương để sản xuất ra những giống chó tạp to con cho nhiều thịt hơn . Cũng có người nuôi chó vì thích con chó, chỉ có thế thôi .
Có bao nhiêu giống chó trên thế giới ?
Người ta phỏng đoán có lối trên dưới 500 giống chó . Chó nhỏ con nhất có lẻ là Chihuahua ,gốc Mexico ,cao l5cm và trọng lượng 1.5kg . Ngược lại cũng có những giống chó rất to con thấy rất dể sợ chẳng hạn như Mastiff , Irish wolf Hound, cao trên 80cm và cân nặng 80-90 kg . Có giống lông dài, có giống lông ngắn, lông quắn ,đủ màu trắng , đen, vàng , hoe, vện,nâu, xám, đốm, tai đứng, tai xụ , chân dài, chân cụt , mõm dài mõm ngắn, có giống thì mắt lồi , mặt gãy mũi bẹp thấy dể ghét ….Bản tính của chó cũng thay đổi tùy theo giống. Chẳng hạn như giống St Bernard to con lớn xác nhưng hiền khô rất thích hợp để chơi giỡn với trẻ em .Tại Âu châu chó St Bernard rất nổi tiếng trong việc cứu tìm các nạn nhân bị chôn lấp trong các trận bảo tuyết , ngược lại cũng có những giống rất dữ dằn hiếu chiến như Pittbull, Rottweiler, Berger Allemand , ai thấy chúng nó cũng phải ngài ngại … Giá cả 1 con chó rặc dòng có đăng ký với Canadian Kennel Club , có gia phã hẳn hòi thì rất đắt , có thể trên cả ngàn đô như chơi . Mua chó để gầy giống thì khỏi phải nói giá phải đắt hơn nhiều. Chó Tây , Chó Mỹ , Chó Tàu, Chó Nhật, ôi thôi đủ loại để thỏa mãn cho đủ loại gu .Chó quý nên cần phải cẩn thận để khỏi bị thất lạc . Thường thì chó được cho đeo 1 tấm thẻ hay tấm lắc nơi cổ có ghi đầy đủ tên con vật cùng địa chỉ của nó . Đôi khi những chi tiết này được xâm nơi da bụng gần bên háng. Những năm gần đây , người ta áp dụng 1 phương pháp khoa học hơn , tức là sử dụng microchip nhỏ như hạt gạo nhưng chứa đầy đủ lý lịch của con chó. Microchip được cấy dưới da vùng vai . Khi muốn đọc thì chỉ cần làm scan là biết tất cả chi tiết của con chó . Sau đây xin kể sơ sơ tên của 1 số giống : Berger Allemand ( German Shepherd) , Dalmatian, Great Dane, Golden Retreiver, Doberman Pinscher,Afghan hound,Cocker Spaniel, Sussex Spaniel,Irish Terrier, Boston Terrier, Fox Terrier, Airedale Terrier, Akita,Alaskan Malamute, Pittbull Terrier, St Bernard, American Bulldog, Shih Tzu, Collie, Schnauzer, Rottweiler, Chihuahua, Lhasa Apso, Samoyed,Labrador, Newfoundland , Husky, Pomerian, Boxer, Beagle,Basenji,Dachhund, Japanese Chin,Bullmastiff, Maltese, Dogue, Chow chow, Pekingese… và cũng không thể quên giống chó nổi tiếng của Việt Nam , đó là chó Phú Quốc, rất thông minh , nhanh nhẹn ,hiếu chiến săn giõi, và giữ nhà cũng khỏi chổ chê . Năm 2005 vừa qua ,tại Đại hàn Gs Hwang Woo Suck , lần đầu tiên đã thành công trong việc làm cloning (sinh sản vô tính) chó từ 1 con chó đực 3 tuổi giống Afghan hound . Con vật hi hữu này được đặt tên là Snuppy. Sự thành công của Gs H.W.Suck cũng đã gặp nhiều sự ganh tị từ một số nhà khoa học Âu Mỹ . Các người nầy đã đặt thành nghi vấn kết quả mà Gs Suck đã gặt hái được .
Chó cũng đâu có thua Người .
Để phục vụ khách hàng 4 cẳng là cả một kỹ nghệ phụ thuộc , gồm trước hết là kỹ nghệ thức ăn cho chó với rất nhiều thương hiệu, đủ loại , đầy bổ dưỡng cho mọi lứa tuổi, cho mọi nhu cầu phát triển của chó. Chó cũng có đồ chơi và có xương giả để gặm cho đở buồn miệng và cho sạch răng . Bên Hoa kỳ , tại 1 số thương xá sang trọng như Fashion Island Mall ,California người ta cho phép các bà bồng chó theo lúc đi mua sắm . Cửa hàng Ikea chuyên bán bàn ghế và đồ vật trong nhà đồng thời cũng có gian hàng chuyên bán thêm những loại sản phẩm riêng cho chó mèo với thương hiệu pets and people và khẩu hiệu quảng cáo là The more you give, the more they give . Một số nhà hàng và tiệm cà phê lộ thiên như Starbuck coffee shop cho phép khách được dem chó vào trong tiệm . Chó cũng có thể đi du lịch xa với chủ. Rất nhiều hotel ở Hoa Kỳ như Holiday Inn, Motel 6 ,Westin ở Costa Mesa California và ở Canada có Holiday Inn , Hampton Inn, Vancouver đều cho phép du khách đựợc mang theo chó vào phòng , lẻ dĩ nhiên là phải chi thêm vài chục đô cho phần con chó rồi .Chó còn được đưa đến những cửa tiệm đặc biệt để được làm đẹp, để được cắt móng và chảy lông . Thỉnh thoảng người ta còn tổ chức triển lãm thi sắc đẹp cho chó . Tại Hoa Kỳ ,62 % hộ có nuôi chó mèo với vào khoảng 77 triệu người có nuôi mèo, và 65 triệu người khác có nuôi chó . Chi phí tổng cộng được ước lượng vào lối 32 tỉ US$ / năm . Tại Canada, mùa Đông lạnh lẻo ,các bà đầm chu đáo trang bị áo ấm cho chú cẩu rồi mới dẩn nó đi dạo phố . Chó ngày nay có những đặc quyền mà trước kia chỉ dành cho trẻ con trong nhà . Chủ cũng có thể mua bão hiễm y tế và sức khỏe cho chó . Tại Canada các nhà làm luật đang soạn thão dự luật đặc biệt để bảo vệ quyền của thú vật nuôi trong nhà mà chủ đích chính nhắm vào con chó và con mèo. Luật nầy sẽ giúp giải quyết phần nào sự tranh tụng giữa ông chủ và bà chủ lúc hai đàng ly dị. Ai sẽ giữ con fido đây? Tiền cấp dưỡng hằng tháng cho nó là bao nhiêu ? Quyền đến thăm viếng nó thế nào ? Chó rất được cưng chiều vì vậy có người gọi chó là những đứa trẻ có lông (furry children) . Có nhiều bạn VN có lẽ hận tình đen bạc sao đó nên đôi khi tuyên bố 1 câu xanh dờn, đại ý là tại các xứ Âu Mỹ phồn vinh thật sự này, thằng đàn ông còn phải đứng sau cả con chó , và dĩ nhiên là phải sau cả đàn bà và sau trẻ con nửa rồi . Chó rất quyến luyến chủ, bởi vậy mổi khi chủ phải vắng nhà 1-2 ngày nó sẻ rơi vào trạng thái buồn chán cực độ , la khóc tối ngày, rồi cắn phá đồ vật trong phòng ,và ỉa đái tùm lum . Để tránh tình trạng nầy ,các Thú y sĩ ngày nay đã sử dụng các loại thuốc an thần, trị trầm cãm ở người để dùng cho chó. Đó là thuốc Prozac( fluoxetine), Paxil( paroxetine) ,Zoloft (sertraline) , Elavil (amitryptyline) và Clomicalm ( clomipramine) . Chỉ riêng có Clomicalm do Labo Novartis bào chế mới được cơ quan FDA Hoa Kỳ nhìn nhận cho phép xài ở loài chó . Chủ cũng có thể gởi chó đến những nhà trọ đặc biệt để nhờ họ giử trong thời gian mình đi vắng nhà . Tiền nào của nấy , có những nhà trọ cho chó rất sang trọng có thể ví thuộc loại 4 sao, 5 sao . Chó cũng như người, cũng phải chịu quy luật sinh bệnh lảo tử . Chó sinh ra đến 1-2 tuổi thì coi như đả trưỡng thành rồi, và trung bình khi được 15 tuổi thì nó đả già lắm rồi ,tương đương với1 người 85 tuổi . Chó thường chết vào khoảng tuổi này . Chó cũng bệnh hoạn, đau yếu như con người . Để chăm lo sức khỏe cho chó thì có đội ngũ Thú y sĩ rất hùng hậu . Ngày nay ngành thú y cũng được chuyên ngành như bên y khoa . Có Thú y sĩ chỉ chuyên về giải phẩu, người khác thì chuyên về quang tuyến chẩn đoán, người khác thì chuyên về mắt.. Chó cũng bị các bệnh ngoài da , bệnh đường ruột , đau răng… Chó ăn uống bừa bãi cũng có thể bị béo phì , bị các bệnh tim mạch, bị tiểu đường . Một số phòng mạch và bệnh viện thú y cũa vài trường đại học cũng được trang bị với những loại máy móc tối tân, kể cả máy , digital X ray , Nuclear Scintigraphy (Scan ) , Ultrasound , Echography, Magnetic resonance Imaging ( MRI), Computed tomography (CT) …không thua vì các bệnh viện tiên tiến của người .Chó già thường bị các bệnh về mắt , tai , bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, suy thận mạn tính , và các bệnh cancer . Các loại cancer thường gặp nhất ở chó, là cancer ở da gọi là Mast cell tumor ( thường gặp ở loại chó Boxer ), Cancer vú (mammary tumor)ở thú cái 5-10 tuổi chưa được thiến, cancer hạch bạch huyết lymphoma và 1 loại cancer xương rất ác tính (osteosarcoma) . Ba loại cancer đầu có thể trị khỏi bằng giải phẩu, phối hợp với xạ trị (irradiation) và hóa trị (chemotherapy) y như bên người . Có điễm khác hơn ở người ,là nếu thấy trị liệu quá tốn kém , mất thời giờ mà sẽ không đem đến 1 kết quả nào cã , thì thú y sĩ sẽ bàn luận với người chủ nuôi và đề nghị nên cho chó ngủ luôn 1 cách thật êm ái bằng 1 mũi Euthanyl (Pentobarbital) . Sau đó thì nhờ công ty mai táng chó mèo lo liệu chôn cất đàng hoàng mồ yên mã đẹp tại nghỉa trang dành riêng biệt cho thú vật . Lẽ dỉ nhiên là phải hao tài chút đỉnh rồi nhưng tình cảm thì không thể đo lường bằng tiền bạc được . Để biết ơn và đề cao sự hy sinh và trung tín của loài chó , một số tượng đài của loài vật này được thấy dựng lên rãi rác tại vài nơi trên thế giới như ở bên Pháp , bên Anh và ở bên Đức .
Ngôn ngữ của chó
Thấu hiểu lẫn nhau là điều quan trọng , cần thiết giữa người và chó . Muốn cho chó hiểu thì cần phải dạy cho nó, tập cho nó quen từ lúc nhỏ . Mỗi khi nghe mình nói 1 mệnh lệnh nó phải hiểu là gì và nó phải thi hành . Lúc nào mình cũng phải ở vị thế chủ và là người ra lệnh cho nó chớ không phải ngược lại . Mệnh lệnh mình đưa ra phải ngắn, gọn và rỏ ràng.
Chó thường biểu lộ ý nghỉ và cãm xúc của nó qua 1 số cử chĩ , động tác thân thễ gọi là langage corporel , thí dụ như sủa, tru, hú, gầm gừ vv…
Đuôi : chó nguẩy đuôi đễ tỏ sự vui mừng sung sướng . Nếu nhúc nhích chóp đuôi quá nhẹ có thễ nó bị đau về thể xác hoặc bị u sầu về tinh thần, như lúc nó ghen tức khi thấy ta ve vuốt 1 con chó khác . Chó cái lúc rượng đực thường hay giở đuôi lên và giử yên 1 chổ .
Tiếng Sủa : để thông đạt 1 lời cảnh cáo . Tùy theo cường độ và âm điệu , tiếng sủa có thễ đễ biểu lộ 1 niềm vui, hoặc đễ báo động có kẻ lạ mặt .
Tiếng gầm gừ : thay đổi tùy giống chó . Thường đây là dấu hiệu chót trước khi nó tấn công . Không nên đến gần nó lúc này .
Tao là xếp xòng đây ( leader) : khi chó muốn cho biết chính nó là xếp xòng là kẻ ra lệnh để chỉ huy (dominant) thì nó sẻ ngó thẳng, lông ở cổ và ở lưng dựng đứng , môi xếch lên , và nó gát 1 cẳng trên mình đối thủ đã bị khuất phục (dominé) .
Tao chịu thua mầy rồi : khi muốn chịu thua ,nó liền nằm ngữa ra và đưa 4 cẳng lên trời . Cử chỉ nầy có thễ được biểu lộ trước mặt chúng ta khi nó nghĩ rằng nó có lổi , và nó nhìn nhận uy quyền của người chủ . Nó muốn chúng ta vổ về và gải bụng nó . Ngoài ra đễ biểu lộ sự khuất phục của mình , chó thường tránh ngó thẳng vào mắt ta , 2 lổ tai cụp xuống và kéo trệch ra sau, đuôi cúp xuống vào giữa 2 cẳng . Nó ngậm miệng lại và có khuynh hướng nằm bẹp xuống . Qua những cử chĩ vừa kể, nó muốn trấn an đối thủ là nó đã chịu thua rồi . Nhưng chúng ta nên nhớ, tuy vậy con chó vẫn có thể bất thần cắn ta mà không cần báo trước .
Nó muốn rủ ta cùng chơi với nó : nó qụy thấp 2 cẳng trước xuống và nhỏng cao phần sau của nó lên , đuôi ngoắc ngoắc , mồm hả to ra nhưng môi vẩn ở vị trí bình thường không kéo xếch lên trên . Tuy là có cử chỉ hiền lành như thế , nhưng 1 con chó nếu bị kích thích hay bị chọc phá thình lình , chẳng hạn như lúc bị kéo đuôi , kéo lông hay kéo lổ tai ,nó vẩn có thể cắn như thường .
Chó liên lạc với nhau bằng cách nào ?
Trước hết phải nói là chó có khứu giác rất nhạy bén. Nó đánh hơi rất giõi và rất xa . Trong nước tiểu của chó đực hoặc chó cái đang lên giống có 1 mùi rất đặc biệt ,khoa học gọi là pheromone, có tính chất kích dục rất hấp dẩn đễ thu hút các chó đực . Xúc giác , trước khi chó nhảy đực thường cọ quẹt, kê mõm hưởi nhau .Thị giác biểu lộ qua những động tác để nói lên sự vui mừng hoặc sự ghen tức, sự chinh phục hoặc sự nhượng bộ . Chó thấy dễ dàng nếu vật thể cữ động , và có thị giác tốt hơn thị giác của con người về đêm. Âm thanh, như tiếng sủa, hú , tru, gầm gừ đều có ý nghĩa khác nhau. Thính giác cũng rất nhạy bén và rất phát triển, nhờ vậy chó biết lúc nào thì cần đề phòng địch thủ và có những động tác thích ứng . Chó có thễ nghe những âm thanh với tần số mà con người không thễ nào nghe được ,như các siêu âm ultrasons . Nó rất dở chịu đựng những âm thanh cao vút như tiếng kêu của các máy hút bụi vv…
Coi chừng chó dữ
Không nên đến gần 1 con chó đang bị cột giữ trong chuồng hoặc đang bị nhốt trong xe hơi. Chó có khuynh hướng muốn giử gìn lãnh thổ của nó nên không muốn ai bén mãng đến gần.
Chó xắn xã chạy đến ta 1 cách không mấy thiện cãm: Chúng ta không nên la hét hay bỏ chạy. Hãy điềm tỉnh, bất động . Không nên tạo 1 cữ chỉ đương đầu chống cự nó, và hãy đễ con vật đến gần tự do ngửi đễ kiễm soát ta . Xong xuôi nó sẽ bỏ đi .
Coi chừng ,nó muốn tấn công đó : chó vãnh môi trên nhe răng ra, lông ở vùng lưng dựng đứng lên , giở đuôi thẳng lên và bất động.Nó ngó thẳng vào mặt địch thủ , 2 vành tai đứng lên và hướng ra phía trước . Phần sau của nó hạ thấp xuống như sẳn sàng đễ phóng vào địch thủ.
Nên nựng chó ở đâu ?
Nên tập trung sự vuốt ve nựng nịu ở vùng cổ họng của con chó . Nên tránh nựng nịu phía trên đầu của nó như nhiều người thường hay làm , con vật có thể nghĩ rằng chúng ta muốn kiễm soát nó . Chó cũng sẽ biểu lộ cử chỉ đề phòng nếu chúng ta rờ vào đuôi, mông hay cẵng của nó . Cẩn thận lúc nó đang ăn hay đang ngủ .
Chó có giác quan thứ sáu hay không ?
Rất nhiều loài vật có năng khiếu cãm nhận được dấu hiệu cũa những biến đổi trong môi trường sống . Chó có khứu giác và thính giác vô cùng nhạy bén có thễ nghe thấy được những điều mà con người chúng ta không thễ làm được . Khi chó có những cử chĩ khác thường như tự nhiên có vẽ sợ hãi vô cớ và tìm cách chạy trốn, nếu bỏ ra ngoài cái lý do là nó bị điên , thì có lẽ là con chó muốn báo hiệu 1 thiên tai ( động đất , tsunami, bảo tố ) sắp xảy ra .Có trường hợp lúc đi chơi với chủ cách nhà 7-8 chục cây số ,chó bị thất lạc . Nhưng lạ thay , vài tuần sau người ta thấy nó lù lù trở về nhà . Các nhà khoa học đưa ra giã thuyết là con vật có thễ cãm nhận đựợc những sự thay đổi ở từ trường nên đã tìm ra được phương hướng đễ trở về nhà . Có người còn nói chó có thễ thấy ma nửa ? Chẵng hạn như đang dẩn chó đi chơi ở nơi vắng vẽ , thình lình nó khựng lại , rên nho nhỏ và run bay bãy tỏ vẽ khiếp sợ cực độ. Nếu cắt nghĩa hiện tượng nầy theo khoa học thì có thễ con chó đã nghe được những âm thanh, những siêu âm lạ thường , hay đã đánh hơi được mùi của loài thú dữ nào đó làm nó phát sợ .
Tại sao chó đực giở cẳng lên khi đái ?
Đây là bãn năng của chó đực . Nước tiểu của mỗi con chó đều có 1 mùi riêng biệt của con vật .Mỗi khi đái, nó giở chân lên đễ có thễ xịt tia nước tiểu lên cao trên cột đèn, trên gốc cây đễ đánh dấu lãnh thổ (marquage) của nó bằng mùi…Chó đực còn quá nhỏ cũng như đa số chó cái không biết làm kiểu này .
Chàng kéo tới nàng kéo lui.
Chó cái lên giống hay còn gọi 1 cách bình dân là rượng đực có mùa . Thông thường tại Canada chó cái lên giống 2 lần trong năm, lần đầu vào mùa xuân và lần kế vào mùa thu . Thời gian rượng đực kéo dài từ 3 ngày đến 21 ngày . Cũng có những loài chó chỉ lên giống có 1 lần trong năm chẳng hạn như giống chó Basenji . Giống chó nhỏ con bắt đầu chịu đực rất sớm vào lúc được lối 7 tháng tuổi, ngược lại các giống to con chịu đực trể hơn vào lúc được 14-17 tháng tuổi .Khác xa với loài người, thú vật chĩ giao hợp có mùa mà thôi . Chó cái chỉ cho chó đực nhảy lúc nó lên giống mà thôi. Ngược lại, chó đực thì lúc nào cũng sẳn sàng hết . Trong thời gian nầy , hể chó cái đánh hơi mùi chó đực từ đàng xa là nó bất chấp cã khó khăn chướng ngại, cũng phóng qua hàng rào mà đến với chàng . Âm hộ thú cái lúc nầy tiết ra 1 dịch nhầy có mùi kích thích tình dục cực mạnh , chó đực ngữi thấy là xáp vô liền khõi phải mời mọc . Ít ai biết là dương vật chó đực có 2 bộ phận rất đặc biệt. Xương dương vật ( os penis) chiếm 1 đoạn theo chiều dài của dương vật , xương giúp phần nào cho dương vật được thẳng cứng lúc nhảy đực . Bộ phận thứ 2 là bulbus glandis , hình dạng tròn như củ hành và nằm ở phần gốc của dương vật sát bụng ( xem hình) . Chó đực nhảy lên chó cái, nhấp lối 15-20 cái ,thì máu dồn tối đa vào củ hành làm nó phình ra rất to , cộng thêm sự co thắt của âm hộ ,nên dương vật bị khóa cứng (lock) lại hết phương rút ra được . Đễ tìm 1 vị thế thoãi mái, chó đực choàng 1 chân trước qua lưng chó cái và quây ngược ra sau . Thế là 2 con đều mắc lẹo, con thì cố kéo tới con thì tìm cách kéo lui có vẽ khổ sở hết sức . Trong giai đoạn này ,xương dương vật rất dể bị gảy nếu chó đực thiếu kinh nghiệm, làm ăn giục chạc hoặc do sự kiện chó cái ngồi xuống bất tử . Sau khi xuất tinh , dương vật từ từ xìu xuống , 2 con vật xút ra khỏi nhau, mỗi con chạy mỗi hướng ,con đực tìm 1 nơi yên tỉnh để nghĩ mệt và thỉnh thoãng ngoái đầu liếm dương vật của nó vẫn còn đỏ chói và ướt nhẹp . Thời gian mắc lẹo kéo dài trung bình 25 phút . Nếu thụ tinh , chó cái sẽ mang thai lối 63 ngày . ( Có 1 người bạn của tác giả có cho biết là hể thấy hai con chó đang mắc lẹo , thì nếu mình ngéo ngón tay mình vào ngón tay bà xả và giựt ra 1 cái rụp thì lập tức 2 con chó sẽ rời ra ngay lập tức . Chuyện nghe sao hoang đường và phản khoa học hết sức ? Người viết không tin . Mà mình nở nào làm như vậy được , tội chết phải không các bạn ?)
Chó nóng ( hot dog)
Hot dog là 1 món ăn quá ư quen thuộc và phổ thông tại Âu Mỹ . Đây là 1 loại saucisse nhỏ mềm dài như lạp xưởng . Chiên, hoặc hấp cho chín, nhét vào giửa 1 ổ bánh mì mềm dài cở 1 gan tay , trét lên 1 chút moutarde thêm relish gồm có dưa leo và củ hành xắt nhỏ chua ngọt , thế là xong . Nhiều người lầm tưỡng rằng tên hot dog được đặt ra đễ ám chỉ cái đó của con chó đực . Xin nói rỏ là không phải vậy đâu ! Danh từ hot dog thật sự đã được Harry M Stevens chế ra để chỉ loại saucisse bán cho khán giã đến dự những trận Football do đội New York Giants đấu tại New York Stadium vào đầu thế kỹ 20 . Thuỡ đó loại saucisse nóng của Đức có tên là Francfort xịt thêm tí moutarde là món ăn rất được ưa thích trong những buổi đấu Football. Nhưng cũng có 1 điều bất tiện là món này cũng không mấy gọn ghẽ cho lắm lúc ăn . Sau đó , người ta mới nghĩ ra cách để saucisse vào trong 1 loại bánh mì đặc biệt, vừa mềm và vừa dài . Tên món này được gọi là Red hots . Đến năm 1903 ,1 nhà hí hoạ thể thao tên Jad ( T.A. Dorgan) đã cao hứng vẽ lên 1 bức tranh hài hước cho thấy 1 ổ bánh mì trong đó có hình con chó Dachhund (loại chó Đức, màu nâu đỏ thân dài, chân ngắn, tai dài lòng thòng 2 bên). Qua bức tranh này , dân chúng liên tưỡng ngay đến ổ bánh mì mà họ đang ăn lúc coi Football. Danh từ Hot dog đã bắt đầu từ đấy . Cùng 1 dạo đó , 1 số người ngộ nhận rằng hot dog được làm từ thịt chó nên số bán bị sụt giãm thấy rõ . Sau đó, nhờ quãng cáo mạnh cho nên hot dog đã lấy lại được sự tín nhiệm và sự chiếu cố của dân chúng .
Tướng Chó và tướng người
Theo các thầy tướng số thì tướng mạo của 1 con người có thễ nói lên cá tánh cũng như tương lai sự nghiệp, sang hay hèn và thậm chí tiên đoán luôn cã vấn đề thọ yểu của người đó nữa .Cùng 1 chiều hướng nầy , 1 số đồng bào ta , nhất là những người sống ở vùng nông thôn mỗi khi mua 1 con chó đều cố lựa cho được những con vật có mang 1 hay nhiều điểm sau đây với hy vọng là nó sẽ là 1 con vật rất khôn ngoan , dễ dạy , và mong nó còn có thể đem đến cho mình sự may mắn và thịnh vuợng trong đời nữa :
-Tứ túc huyền đề ( 4 chân đều có mang móng treo: ergot, dew claw ) .
Huyền đề thật ra là vết tích của ngón thứ 5 đã bị teo lại qua cả
chục ngàn năm tiến hóa . Tại Âu Mỹ , huyền đề thường được thú y sĩ
cắt bõ để con vật khỏi bị thương lúc chạy nhảy sau nầy. Một số
giống chó như Great Pyreneas, Beaucerons, Lundehunds có huyền
đề đôi , tức là có thêm ngón thứ sáu .
- Tứ túc mai hoa : 4 chân trắng
- Chó có 4 mắt ( tức là phía bên trên của mỗi mắt đều có 1 đốm y
như 1 con mắt )
- Lưỡi có đốm chàm
- Về bộ lông thì : nhất đốm , nhì khoang ,tam vàng tứ vện .
Trên đây chẵng qua là theo kinh nghiệm của người dân mà thôi, chớ người viết chưa hề thấy có 1 trường thú y nào ở Âu Mỹ dám đề cập hoặc dạy môn này cã .
Thịt chó hay cẩu nhục
Không biết tại sao mỗi khi người ‘ngoại quốc ’ gặp mình là họ thường hỏi (có lẽ họ hõi xỏ) về 2 vấn đề : bộ người Việt Nam các you thích ăn thịt chó lắm hả ? Trong casino sao thấy toàn là người Á châu như you không hà ? Thế là mình phải dài dòng cắt nghĩa cho họ hiểu , thanh minh thanh nga ,là tại với bị thế nầy thế nọ vv…bực mình lắm . Đối với người Tây phương , chó là con vật rất được quý trọng , không thễ nào bắt nó phải xuống cấp ngang hàng bằng con heo con bò được . Ngược lại tập quán ăn uống tại 1 số quốc gia Á châu trong đó có Việt Nam , người ta xem việc ăn thịt chó là chuyện bình thường mà thôi . Vật dưỡng nhân mà . Tuy là nói vậy chớ đại đa số người mình , cũng ít khi dùng thịt chó ngoại trừ 1 số đồng bào ở miền Bắc và những đệ tữ của hội ve chai mà thôi. Mấy năm gần đây phong trào hạ cờ tây có mòi lan tràn khắp vùng Saigon và phụ cận đến độ cung không đủ cầu , cho nên tình trạng chôm chỉa chó đem bán rất thịnh hành ở bên nhà . Có lái chó lương thiện hơn thì len lỏi vào các xóm bình dân đem theo đủ mặt hàng tiêu dùng để đỗi lấy chó. Phần đông người VN vì tin dị đoan nên không muốn mang tiếng là mình bán chó vì họ sợ bị xui xẻo chết đi . Đỗi chó thì ok không sao . Có tin bên nhà cho biết là món thịt mèo (gọi là hổ nhà) độ rày cũng đang có mòi phát triễn mạnh bên cạnh thịt chó. Tội nghiệp thay!
Các giới ăn thịt chó đều nức lòng khen đáo khen đễ món thịt nầy vì theo họ , nó vừa ngon, vừa bổ mà nó còn giúp cái vụ kia nữa nhờ vậy họ khõi cần phải xài Viagra làm chi cho thêm tốn tiền (giá trên 10 dô 1 viên ) . Theo Đông Y thì cẩu nhục có vị mặn chua, tính nóng, không độc, bổ tỳ thận, trợ dương… nghe mê chưa . Theo dân sành điệu, thịt chó cũng có nhiều thứ hạng : ngon nhất là chó trắng, nhì là vàng, lông ngắn mịn cho 1 loại thịt nom bờ 1 . Nhất bạch , nhị hoàng, tam khoang, tứ đốm . Họ còn đặt nhiều câu thơ để ca tụng món cờ tây như :
Sống ở trên đời ăn miếng dồi chó
Chết xuống âm phủ biết có hay không ?
Làm trai biết đánh tổ tôm
Uống rượu thịt chó , ngâm nôm Thúy Kiều
Sống trên dời ăn miếng thịt chó
Con chó khóc đứng khốc ngồi
Mẹ ơi đi chợ mua tôi đồng riềng
Nam mô một bồ dao găm
Một trăm con chó,
Một lọ mắm tôm
Một ôm rau húng
Một thúng rau răm .
Chó và hỗn ngữ trong dân gian
Tây cũng như Ta đôi khi dùng hình ảnh của con chó đễ ám chỉ 1 cá tánh hoặc 1 hành động của con người . Đồ đĩ chó , Đồ chó đẽ , Đồ chó đéo, Đồ đễu chó, kiểu chửi rất phổ biến của dân đứng bến và của giới du côn , thường đi theo sau chử ĐM . Thứ đồ chó chết thường được dùng để chữi khi người nào đó không giúp được gì cho mình mà họ lại còn ăn hại nữa . Chó đói : ham ăn . Chó ghẽ : lời nhục mạ khinh khi .Chó đâu có sủa lổ không, không thằng ăn trộm cũng ông ăn mày : cái gì cũng có lý do của nó cã . Chó sủa trăng suông , Chó sủa ma : báo động dõm, làm chuyện lãng nhách , ghen bóng ghen gió đó em .Chó chùa bắt nạt chó làng: Ỷ thế bắt nạt kẻ yếu . Chó chê mèo lắm lông : hay chê bai người khác, dạy đời thiên hạ . Chó con liếm mặt : thuộc cấp dám hổn hào với xếp .Chó cắn chủ : kẽ phản phúc. Như chó với mèo: Những cặp vợ chồng , thường hay đôi co khắc khẩu với nhau . Chó đen ăn vụng chó trắng chịu đòn : kẽ làm , người chịu .Mồm chó , vó ngựa : nên coi chừng nguy hiễm . Như chó đạp lữa chạy đôn chạy đáo không khác gì gà mắc đẽ . Treo đầu dê bán thịt chó : làm ăn giả dối . Chó tháng 7 ( âm lịch) : trai gái dâm dật chẵng khác nào chó cái lên giống tháng 7 bên ViệtNam . Chó chê mèo mữa : chuyện gì hay vật gì quá tệ thiên hạ không thèm đụng tới .Con nhà khó không bằng chó nhà sang : Chó nhà giàu còn sung sướng hơn con nhà nghèo . Nai dạt móng , chó ngoạc mồm : đễ ám chỉ kẽ 8 lạng, người nữa cân , hay vỏ quít dày, móng tay nhọn. Cuộc đời thật chó má: tiếng oán trách hận đời .Chó ngáp phải ruồi : do sự may mắn mà có được .Chó dắt: do hên mà làm đựợc chớ không phải do tài cán gì hết . Không có chó bắt mèo ăn cứt , trâu không có bắt chó đi cày : sử dụng người không đúng chổ . Đen như mõm chó : vận xui tận mạng như vừa mới bị mất việc, thì bị đụng xe gảy chân . CCCD ( cầm c… chó đái) có nghĩa là nâng bi , là làm mọi cho người ta, ngược ý với COCC (con ông cháu cha) có nghĩa là làm cha thiên hạ . Chó nhảy bàn độc : trèo lên đầu lên cổ người ta , có nghỉa tương tợ COCC . Lên voi xuống chó : thay đổi địa vị 1 cách thãm thương như từ thật giàu có xuống cãnh nghèo khó tột cùng. Mục xe cán chó : mục trong tờ báo có đăng những tin lặt vặt .Đồng chó ngáp : hình như tên chỉ 1 cánh đồng thật rộng lớn ở miệt Thủ Đức về hướng Biên Hòa ,chó chạy qua đó thì vừa quá mệt thè lưỡi ra thở hòng học cho bớt mệt ,bớt nóng vì chó không có tuyến mồ hôi ( sweat gland) dưới da và vì quá buồn chán nên phải phải ngáp dài chăng ? Chó ăn đá gà ăn sỏi: chỉ những vùng đất khô cằn không canh tác được, người dân nghèo khó sống rất cơ cực thí dụ như vùng nào đó ở miền Trung Việt Nam ... Cò bay thẳng cánh , chó chạy cong đuôi : chỉ những cánh đồng bát ngát cũa những người giàu có ở miền Nam thuở xưa . Có con khỉ chó con khỉ khô gì : chỉ những chuyện hay những gì hiếm có , không thễ bao giờ xãy ra . Cây chó đẽ: 1 cây thuốc Nam phổ biến ở nông thôn miền Nam, dùng đễ tiêu độc sát trùng, trị mụn nhọt ghẻ lỡ. Nó còn có tên là cây chó đẽ răng cưa hay điệp hạ châu . Cây chó đái : hình như cũng là 1 cây thuốc nam khác nữa? Nhà thương thuốc chó: : tên chỉ viện Pasteur mà người Saigon thời xa xưa thường hay gọi . Nấm chó đái : tên chỉ những loại nấm hoang .Chợ chó : trước 75, nằm bên lề đại lộ Hàm Nghi ,gần chợ củ Saigon. Hạ cờ Tây ( hạ cầy tơ ) : món thịt chó. Ngã ba chuồng chó : tên 1 xóm bình dân trong vùng Gò Vấp, cạnh Saigon. Trước 75, vào những ngày cuối tuần , các đấng mày râu thường hay đến đó đễ tìm em út . Một tiếng kêu cha ba tiếng kêu chó : câu nầy xuất phát từ thời Pháp thuộc , vào những ngày nghĩ phép, lính tráng rủ nhau đi xã xú bấp. Chẳng may vài chú bị bệnh ( danh từ đàn ông thường gọi là bị bể ống khói) , đái rát , tựa như cà phê sữa, vào bệnh viện bác sĩ và y tá thẳng tay,không nhân nhượng chút nào ,và dùng dụng cụ đặc biệt chùi rửa và thông nòng súng cũa chú ta , khõi phải nói là đau thấu mây xanh cho nên bệnh nhân phải ghì chặt thành giường ,cắn răng cố chịu đau và miệng không ngớt phát ra tiếng cha..a..a .. chắc .. chắc.. chắc , vậy mà cũng không tỡn , vài tháng sau thì lại vướng nữa. Cho chó ăn chè : đây là chỉ dân nhậu lúc xỉn múc cần câu không còn biết trời đất gì hết ,không ngán ai hết , ói mữa tùm lum , và có khi kéo c.. ra tè tại chổ , ai có chịu hay hổng chịu cũng coi như pha luôn. Muốn giết con chó thì hãy nói là nó điên : muốn hại ai thì cứ gán cho 1 tội tày trời , chụp mủ . Bị ma chó cắn : 1 số người ở vùng quê thường hay tin dị đoan , hể ngủ dậy thấy có vết bầm xanh trên cánh tay hoặc trên đùi là họ nói bị ma chó cắn . Mặc chó chó sủa ,đoàn lữ hành vẫn cứ đi: chuyện mình thấy đúng thấy phải thì mình cứ làm không cần bận tâm đến dư luận này nọ. Làm nghề đâm heo thuốc chó : sống bằng nghề đồ tể . Bác sĩ chó mèo (dog doc) : thú y sĩ . Con chó lửa : chỉ cây súng sáu . Răng chó : 2 cái răng nhọn ở hàm trên. Đánh cờ chó : 1 loại cờ mà trẻ con thường hay chơi 50 năm về trước . Con chó con của mẹ : Đây có lẽ là câu duy nhất dùng từ chó theo 1 nghỉa tốt để chỉ đứa con cưng yêu dấu cũa mẹ . Mây chó (vân cẩu) : điển cố trong văn học chỉ những hình ảnh các cụm mây có hình dạng con chó và chúng thay đổi luôn luôn thành hình khác, và khác nữa cũng như không khác gì số phận của con người .
Lò cừ nung nấu sự đời.
Bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương.
Cung Oán Ngâm Khúc
( Ôn như Hầu, Nguyễn gia Thiều )
Kết luận
Trong tất cã các loài gia súc, chó là con vật lúc nào cũng gần gủi bên ta nhất . Chó gắn liền vào số phận của con người . Vì con không chê cha mẹ khó , chó không chê chủ nghèo. Dù chúng ta có giàu, dù chúng ta có nghèo , dù cho cuộc đời chúng ta có lận đận ba chìm bảy nổi tám cái linh đinh đi nữa , thì nó cũng vẫn trung thành ở bên ta, không bao giờ tìm cách bỏ rơi và phản bội lại ta cã . Chó chia xẽ với chúng ta những nhọc nhằn , vui buồn trong cuộc sống , giúp ta bớt cãm thấy cô đơn lẽ loi và thậm chí đôi khi còn liều mình cứu ta trong những tình huống hiễm nguy nữa . Đây là 1 đức tính vô cùng quý báu hiếm thấy kể cã ở loài người có lý trí và biết suy nghĩ ./.
1 comment:
Con anh thi nuoi cho the nao?
Post a Comment